Nieuw nummer De Kleine Meijerij # 01 2021

Het nieuwe nummer van De Kleine Meijerij is weer uit!

Niet alles wat schittert en blinkt is van goud…

Jaargang 2021 van het kwartaaltijdschrift van Heemkundekring De Kleine Meijerij opent met een artikel van Anton van Dorp, over een verrassingsvolle archeologische vindplaats, die in 2017 in Berkel-Enschot werd aangetroffen. Voorafgaand aan de uitvoering van bijv. bouwprojecten krijgen archeologen vaak de kans onderzoek te doen. Bij het onderzoek waarover dit artikel gaat, werden sporen van een nederzetting uit de vroege ijzertijd gevonden, ruim 2500 jaar geleden, waaronder een ingegraven voorraadpot van ca. 85 cm. hoog. 

Juwelier/opticien ben Bouwman is vele jaren een begrip geweest in Oisterwijk. Bouwman is onder andere gevestigd geweest in het pand aan de Dorpsstraat nummer 15 (anno 2021 zetelt hier de juwelier Mignon stijl in Trend). Martin van der Waals en Els Oomis doen in een rijk geïllustreerd artikel de historie van deze zaak ‘uit de doeken’.  

Joost van der Loo tekent voor een verhaal over Cijntje Simons, een inwoonster van Haaren die in 1978 honderd jaar werd, maar daar nog twee jaar aan wist toe te voegen. Het intrigerende in deze levensschets is dat Cijntje vanaf haar 50^e jaar 10 jaar ziek en bedlegerig is geweest. Uiteindelijk heeft een Tilburgse arts van joodse komaf, wiens verhaal in het artikel verweven is, haar kunnen genezen. 

In Oisterwijk was het lange tijd niet meer bekend dat er in 1896 door P. Cuypers, de bouwer van de ‘nieuwe’ Petruskerk, voor is gezorgd dat restanten van de ‘oude’ afgebroken Petruskerk aan het toen nieuwe Amsterdamse Rijksmuseum geschonken werden. Dankzij het feit dat steeds meer museale collecties via internet te zien zijn, kwamen deze schenkingen onlangs opnieuw aan het licht. Wim de Bakker verhaalt in zijn bijdrage aan dit nummer over deze bijzondere voorwerpen'.

In 2020 werd 75 Jaar vrijheid gevierd en lanceerde het Indisch Herinneringscentrum te Den Haag het programma ‘Huizen van Aankomst’, dat in het teken staat van de 350.000 personen die de vroegere kolonie Nederlands-Indië tussen 1945-1968 verlieten, en naar Nederland kwamen. Ook in Oisterwijk was een Huis van Aankomst, nl. vakantiepark De Staalberg aan de Scheibaan, nu een asielzoekerscentrum. Over twee mensen die in dit verband op De Staalberg verbleven hebben, handelt een artikel van de redactie. 

Twee ‘literatuur-signalementen’ besluiten deze editie van het kwartaaltijdschrift:

30 december 1920 – 30 december 2020. Herinnering aan Gerarda van der Heijden bij gelegenheid van haar 100^ste geboortedag. Een lezenswaardig boekje over de schoonmoeder van Karin van den Heuvel, door haar samengesteld met haar zoon Sjoerd.

Boxtel - 2020 in 366 verhalen. Een verhalenboek in het kader van de herindeling waarbij Esch bij Boxtel kwam. Met bijdragen van inwoners van de plaatsen die anno 2021 onder de gemeente Boxtel vallen.

Deze aflevering 4 van De Kleine Meijerij is verkrijgbaar bij Boekhandel Oisterwijk, bij Novy van Wezel te Moergestel en het Heemcentrum van De Kleine Meijerij aan de Spoorlaan 70 te Oisterwijk.
Heemkundekring De Kleine Meijerij heeft als werkgebied Berkel-Enschot, Biezenmortel, Esch, Haaren, Helvoirt, Heukelom, Moergestel, Oisterwijk en Udenhout: www.dekleinemeijerij.nl .

Bent u geen lid en wilt u een aflevering bestellen/kopen?

Losse nummers (prijs: Euro 6,00 excl. porto) zijn te bestellen bij het secretariaat: H. van Helvert, Plataanlaan 6, 5076 ED Haaren, 0411-622230 Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..
Losse nummers van De Kleine Meijerij zijn ook verkrijgbaar bij Boekhandel Oisterwijk, Kerkstraat 2 te Oisterwijk, in het Heemcentrum van De Kleine Meijerij (vrijdagmiddag van 13.30-16.00 uur) aan de Spoorlaan 70 en verder bij:
* Primera Koningsoord, Winkelcentrum Koningsoord te Berkel-Enschot;
* Spar Kuijpers, Looiershof 40, 5296 NS te Esch;
* Albert Heijn, Monseigneur Bekkersplein 3 te Haaren;
* Mitra Slijterij, Kerkstraat 30 te Helvoirt;
* Novy Van Wezel, Rootven 10, 5066 AW Moergestel;
* Fotogalerie Angelique, Kreitenmolenstraat 34, 5071 BE Udenhout.
Heemkundekring De Kleine Meijerij heeft als werkgebied Berkel-Enschot, Biezenmortel, Esch, Haaren, Helvoirt, Heukelom, Moergestel, Oisterwijk en Udenhout: www.dekleinemeijerij.nl

Nieuw nummer De Kleine Meijerij # 04 2020

Over genealogisch DNA-onderzoek, het hout van Udenhout, magneetvissers en de Hondsberg.

Het nieuwe nummer van het kwartaaltijdschrift van De Kleine Meijerij opent met een artikel van Berry en Frans van Gorkum. Zij beschrijven hoe genealogisch onderzoek via DNA verwantschap kan aantonen tussen personen die weliswaar dezelfde achternaam hebben, maar bijv. uit heel verschillende plaatsen afkomstig zijn. De Universiteit van Leuven begon in 2016 een groot onderzoek naar mensen die, naar archiefonderzoek uitwees, aan elkaar verwant zouden zijn. Berry (uit Brabant met Udenhoutse wortels) en Frans (uit Gelderland) deden mee aan dit onderzoek, en de verrassende resultaten worden in dit bijzondere artikel uitgebreid belicht. (Trouwfoto van Jan van Gorkum en Cita Köhnke, Udenhout 1945. (coll. B. van Gorkum))

Het landgoed De Hondsberg en Oisterwijk zijn in de loop der tijden sterk bij elkaar gaan horen. Wim de Bakker neemt in een verhelderend stuk de ontstaansgeschiedenis van dit landgoed op de korrel. Opgevoerd wordt o.a. een bewaard gebleven uitgiftebrief van een stuk land naast landgoed Durendael. Dit land zou de Hondsberg gaan heten. (Foto collectie W. van de Bakker)

Een kort, maar wel als een bom inslaand artikel van Anton van Dorp verhaalt van het opvissen van munitie uit WO 2 door zogenaamde ‘magneetvissers’. Er zit aan deze betrekkelijk nieuwe sport ook, dat mag duidelijk zijn, een gevaarlijke kant. Twee magneetvissers haalden afgelopen oktober het een en ander uit de Voorste stroom in Heukelom naar boven. Deze ‘vangsten’ worden hier beschreven.

Op 7 november verscheen bij uitgeverij Het Kwartier Van Oisterwijk het boek ‘De Gastjes’ van Ad van den Oord. Dit boek handelt over een arm volksbuurtje dat ooit in Oisterwijk bestond, en waar voorouders van de auteur hun woning hadden. Martin van der Waals beschrijft zijn ideeën en gevoel over dit boek in een artikel waarin ook zijn eigen voorouders als bewoners van De Gastjes ter sprake komen.

Schepenprotocollen zijn geschriften waarin de handelingen staan opgetekend van de lokale schepenbank, die destijds (vermoedelijk al enige tijd vóór 1213, toen de vrijheid Oisterwijk ontstond) het bestuur van diezelfde vrijheid vormde. Wim de Bakker belicht in zijn tweede artikel in dit nummer het oudste schepenprotocol van Oisterwijk. (Foto collectie W. van de Bakker)

Henk Haen schrijft in dit nummer over ‘het hout van Udenhout’. Al in de 13^e eeuw werd deze plaats omschreven als een niet in cultuur gebracht bos waaruit hout kon worden betrokken om er inkomsten uit te genereren. Udenhout leefde met hout, en veel aspecten daarvan komen in dit artikel voorbij.

Lauran Toorians geeft tenslotte een inkijk in het proefschift ‘Schrijven voor de schepenbank’ waarop Mark Vermeer afgelopen november in Utrecht promoveerde, en dat een technische en vooral paleografische analyse behelst van de schrijfcultuur in de middeleeuwse schepenbanken in de Meierij van ’s Hertogenbosch.

Alle artikelen zijn voorzien van mooie illustraties. Het blad bevat tevens de jaarindex 2020 en een index van alle literatuursignalementen, ook die van het laatste kwartaal, van het afgelopen jaar.

Webtip in dit nummer is de pagina van Erfgoedcentrum ’t Schoor Udenhout- Biezenmortel.

Bent u geen lid en wilt u een aflevering bestellen/kopen?

Losse nummers (prijs: Euro 6,00 excl. porto) zijn te bestellen bij het secretariaat: H. van Helvert, Plataanlaan 6, 5076 ED Haaren, 0411-622230 Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..
Losse nummers van De Kleine Meijerij zijn ook verkrijgbaar bij Boekhandel Oisterwijk, Kerkstraat 2 te Oisterwijk, in het Heemcentrum van De Kleine Meijerij (vrijdagmiddag van 13.30-16.00 uur) aan de Spoorlaan 70 en verder bij:
* Primera Koningsoord, Winkelcentrum Koningsoord te Berkel-Enschot;
* Spar Kuijpers, Looiershof 40, 5296 NS te Esch;
* Albert Heijn, Monseigneur Bekkersplein 3 te Haaren;
* Mitra Slijterij, Kerkstraat 30 te Helvoirt;
* Novy Van Wezel, Rootven 10, 5066 AW Moergestel;
* Fotogalerie Angelique, Kreitenmolenstraat 34, 5071 BE Udenhout.
Heemkundekring De Kleine Meijerij heeft als werkgebied Berkel-Enschot, Biezenmortel, Esch, Haaren, Helvoirt, Heukelom, Moergestel, Oisterwijk en Udenhout: www.dekleinemeijerij.nl

Nieuw nummer De Kleine Meijerij # 03 2020

NIEUWE AFLEVERING DE KLEINE MEIJERIJ

In de nieuwe aflevering van het kwartaaltijdschrift van Heemkundekring de Kleine Meijerij wordt door Frans Goris ‘voortgeborduurd’ op twee eerder in hetzelfde tijdschrift verschenen artikelen over de Wierdsmabank bij het Oisterwijkse Groot Kolkven. In 2001 was het Frans van Iersel die erover schreef, en tien jaar later was het Louis Nouws die op zijn beurt wat meer licht wierp op de voorgeschiedenis van de bank. De bank, geplaatst in 1917, is ook onderdeel geweest van een controverse. Het is over deze “strijd om de bank der drie wapens” dat dit bijzondere en mooi geïllustreerde artikel gaat. 

Wim de Bakker verhaalt in dit nummer over een bijzondere archiefvondst. Bij het bestuderen van de oude Oisterwijkse schepenprotocollen kwam hij een zeer oude vermelding uit 1444 over een Maria-omgang op het spoor. De Maria-processie is een fenomeen dat vandaag de dag vooral ouderen zich herinneren. Naar nu blijkt werd er in de late middeleeuwen in Oisterwijk dus ook al in 1444 een dergelijke processie gehouden! 

Cor Sinnema geeft in zijn bijdrage een beschrijving van het op 16 juli j.l. bij Stichting Het Kwartier van Oisterwijk verschenen ‘Pinkas en Memorboek van de Joodse gemeente Oisterwijk’. Dit boek levert in 252 pagina’s een fraaie kijk op de ontstaansgeschiedenis van de Oisterwijkse Joodse gemeente. De ‘ontrafeling’ en knappe vertaling uit manuscripten van de bibliotheek Rosenthaliana van de Universiteit van Amsterdam is van Jenneken Schouten.

Lies(ke) van der Eerden (1913-2012) was een bekende Oisterwijkse. Zij runde ooit een boekhandel aan de Oisterwijkse Stationsstraat/hoek Spoorlaan. Zij en haar moeder, Adriana van der Eerden-Canters (echtgenote van ‘vleeschhouwer’ Jan van der Eerden) hebben tijdens de Tweede Wereldoorlog uitgebreide observaties aan het papier toevertrouwd. Lies met name over de tijd die ze, na opgepakt te zijn door de Duitse Sicherheistpolizei, doorbracht in de gevangenis in Den Bosch. In een artikel van de redactie wordt zeer uitgebreid bij deze bijzondere persoonlijke herinneringen stilgestaan. 

Literatuur-signalementen zijn in deze aflevering de nieuwe uitgaven:

Kampina Airborne. Gevluchte en ondergedoken airborne-militairen in natuurgebied de Kampina.

Dit betreft een herziene en uitgebreide uitgave van een eerder onder dezelfde titel verschenen boek van Peter van der Linden.

Over Unentse families. Beschrijvingen, stambomen en verhalen van families uit Udenhout en Biezenmortel, deel 3.

Geschreven door het schrijversteam en werkgroep genealogie Heemcentrum ’t Schoor.

Leermonument, fiets- en wandelroutes door Tilburg, Berkel-Enschot, Udenhout en Biezenmortel.  Auteurs: Ronald Peeters, Jack van der Sanden, Piet Happel, Kees van Kempen en Cees de Werdt.

De webtip in deze aflevering: www.brabantsdorpsleven.nl

Deze webpagina belicht het leven en werken van Brabantse mensen, zoals dat is vastgelegd op oude prentbriefkaarten.

Het nummer sluit af met aanvullingen en reacties op het artikel van Petra Robben uit de vorige editie van De Kleine Meijerij, over de Kruisen in Berkel-Enschot.

Bent u geen lid en wilt u een aflevering bestellen/kopen?

Losse nummers (prijs: Euro 6,00 excl. porto) zijn te bestellen bij het secretariaat: H. van Helvert, Plataanlaan 6, 5076 ED Haaren, 0411-622230 Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..
Losse nummers van De Kleine Meijerij zijn ook verkrijgbaar bij Boekhandel Oisterwijk, Kerkstraat 2 te Oisterwijk, in het Heemcentrum van De Kleine Meijerij (vrijdagmiddag van 13.30-16.00 uur) aan de Spoorlaan 70 en verder bij:
* Primera Koningsoord, Winkelcentrum Koningsoord te Berkel-Enschot;
* Spar Kuijpers, Looiershof 40, 5296 NS te Esch;
* Albert Heijn, Monseigneur Bekkersplein 3 te Haaren;
* Mitra Slijterij, Kerkstraat 30 te Helvoirt;
* Novy Van Wezel, Rootven 10, 5066 AW Moergestel;
* Fotogalerie Angelique, Kreitenmolenstraat 34, 5071 BE Udenhout.
Heemkundekring De Kleine Meijerij heeft als werkgebied Berkel-Enschot, Biezenmortel, Esch, Haaren, Helvoirt, Heukelom, Moergestel, Oisterwijk en Udenhout: www.dekleinemeijerij.nl

Achterkantjes september 2022

Achterkantjes september 2022

In deze nieuwe aflevering van ons mededelingenblad kunt u lezen over:

• - Zaterdagopenstelling Heemcentrum
• - Lezing Frans Kapteijns, 28 september, Natuurbeheer op en rond de Kampina
• - Lezing Cees Slegers, 26 oktober, De bevrijding van Helvoirt
• - Jaargangen Moergestel Nieuws digitaal te raadplegen
• - Dringend behoefte aan extra vrijwilligers
• - Basiscursus Archeologie
• - Expositie ’t Schoor over de jaren zestig
• - In de aanbieding: 23-rings plastic insteekhoezen voor ansichtkaarten
• - wandelroute Pauwelspad.
  
  

 Lees verder Achterkantjes september 2022